Transformacja to historyczna szansa dla regionu

- Śląskie otrzyma w sumie 5 mld euro. To środki, jakich jeszcze w budżecie województwa nigdy nie było. Pieniądze zostaną rozdysponowane w trzech obszarach: gospodarki, środowiska i społeczeństwa. To szansa nie tylko dla gospodarki jako takiej. Wykonamy po prostu wielki skok cywilizacyjny – przekonuje marszałek województwa Jakub Chełstowski.

Województwo śląskie w procesie transformacji ma odejść od paliw kopalnych. Kierunkiem jest gospodarka emisyjna. Jak w praktyce ma przebiegać jego realizacja?

Nasze działania koncentrują się na wzmocnieniu regionalnych inteligentnych specjalizacji tj. sektorów niskoemisyjnej energetyki, zielonej gospodarki, technologii informacyjnych i komunikacyjnych, automotive oraz medycyny. W nich widzimy naszą przyszłość. Są to branże posiadające ogromny potencjał rozwojowy. Dodatkowo, w ramach procesu dywersyfikacji gospodarczej regionu i zwiększenia innowacyjności planujemy wspierać rozwój specjalizacji technologicznych w zakresie ochrony środowiska, przetwarzania materiałów, logistyki i transportu, przemysłów: maszynowego i motoryzacyjnego, surowcowego, lotniczego. Zwracamy uwagę na branże szybko rozwijające się – transport, logistykę czy szeroko pojęte budownictwo, bo to one będą stanowiły alternatywę dla pracowników odchodzących w branży górniczej. Nie zapominajmy przy tym, że jedno miejsce w górnictwie generuje nawet trzy do czterech miejsc pracy w branżach współpracujących z sektorem. O tych ludziach też musimy myśleć długofalowo. Stąd współpraca z Katowicką Specjalną Strefą Ekonomiczną, Regionalną Izbą Gospodarczą, a także Górniczą Izbą Przemysłowo-Handlową, samorządami, uczelniami, agencjami rozwoju, aby tworzyć jak najkorzystniejsze warunki do rozwoju nowych branż i przyciągać nowych inwestorów. Kierunkiem jest szkolnictwo wyższe. Chcemy, aby ich absolwenci zostali w regionie, bo to na ich wiedzy będzie opierało się wdrażanie nowych technologii. Nasza oferta musi być na tyle atrakcyjna, by nie szukali dla siebie miejsca w innych regionach czy też poza granicami kraju. Musimy zatrzymać kadry.

Oferta, o której Pan mówi, jest już gotowa?

Powiedziałbym, że jest udoskonalana, bo jesteśmy regionem dynamicznie się rozwijającym. Do tego coraz atrakcyjniejszym. Wskaźniki ekonomiczne nam służą.

Na przykład?

W zestawieniu przygotowanym przez fDi Intelligence dla Financial Times zajęliśmy szóste miejsce wśród 148 regionów z całej Europy. To spore osiągnięcie i duży powód do satysfakcji, ale obiektywnie – to przecież przede wszystkim efekt naprawdę ciężkiej pracy, jaką wykonaliśmy przez ostatnie lata. Kapituła oceniała strategię, jaką regiony wykorzystują, by przyciągnąć do siebie zagranicznych inwestorów. Województwo śląskie zdaje świetnie ten egzamin choćby z racji Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, która w 2019 roku została wybrana najlepszym tego typu podmiotem w Europie i drugim na świecie. Jesteśmy w absolutnej europejskiej czołówce. W gronie tak zacnym, jak Bawaria czy Katalonia. Stawiamy na edukację i kształcenie pracowników pod kątem wymogów rynku pracy. Dobrze wykorzystujemy przemysłowe tradycje regionu, przy czym pokazujemy elastyczność. Dziś jesteśmy jako województwo mocnym punktem na gospodarczej mapie Polski dysponującym prężnie działającym klastrem motoryzacyjnym. Szybko i chętnie się uczymy, jesteśmy innowacyjni. Co dobrze rokuje, bo przed nami jest wiele wyzwań. Mamy niespełna dekadę na to, by stać się regionem w pełni przyjaznym środowisku. Taki cel postawiliśmy sobie w strategii „Zielone Śląskie 2030”, która jest wspólnym dobrem. Będziemy tworzyć miejsca pracy w nowych segmentach przy zachowaniu żelaznych zasad ekologii.

Wiadomo, jakie kryteria przyjął Financial Times, tworząc ten ranking?

Województwo śląskie zajęło lokaty w pierwszej dziesiątce w kategorii: strategia przyciągania bezpośrednich inwestycji zagranicznych oraz w kategorii: efektywność kosztowa. W badaniu porównano lokalizacje pod kątem ich atrakcyjności dla BIZ, czyli bezpośrednie inwestycje zagraniczne w oparciu o dane zebrane w pięciu podkategoriach – potencjał gospodarczy, przyjazny dla biznesu, połączenia komunikacyjne, kapitał ludzki i styl życia oraz efektywność kosztowa. Do rangi symbolu urastają też okoliczności, podczas których zostaliśmy nagrodzeni. Stało się to podczas Międzynarodowych Targów Nieruchomości MIPIM 2022 w Cannes. Czas i miejsce ma tutaj znaczenie.

W ubiegłym roku otrzymaliśmy tytuł Europejskiego Regionu Przedsiębiorczości za strategię wsparcia firm podczas pandemii COVID-19. Komitet Regionów docenił m.in. Śląski Pakiet dla Gospodarki, z którego wydatkowano ponad 1,4 mld zł na wsparcie dla przedsiębiorców. Nie tylko uratowaliśmy setki miejsc pracy w regionie, ale realnie przyczyniliśmy się do rozwoju wielu firm zwłaszcza z sektora Małych i Średnich Przedsiębiorstw.

Województwo śląskie będzie największym beneficjentem nowego Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. To już jest właściwie przesądzone.

Śląskie otrzyma w sumie 5 mld euro. To środki, jakich jeszcze w budżecie województwa nigdy nie było. Pieniądze zostaną rozdysponowane w trzech obszarach: gospodarki, środowiska i społeczeństwa. Taki sam nacisk kładziemy na rozwój przyjaznych środowisku technologii, rozwój energetyki rozproszonej w oparciu o odnawialne źródła energii, jak również na integrację społeczną i zachowanie tożsamości kulturowej. Dzięki tak znacznym środkom z Funduszy Europejskich będziemy mogli sfinansować kluczowe projekty o znaczeniu strategicznym dla województwa. Są to działania dotyczące transformacji społeczno-gospodarczej, w dużej mierze powiązane z transformacją energetyczną, która już się u nas realizuje, a której szczyt przypadnie właśnie na najbliższe lata, dzięki wkładowi, jaki otrzymaliśmy z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Oczywiście duża część środków zostanie skierowana na realizację projektów o założeniach proekologicznych, wsparcie będzie udzielane na termomodernizację, odnawialne źródła energii czy przedsięwzięcia związane z ochroną bioróżnorodności. Dalej będziemy inwestować w drogi, ścieżki rowerowe i zintegrowane węzły przesiadkowe. Będziemy również kontynuować wspieranie kształcenia młodzieży, żeby młodzi ludzie, wchodząc na rynek pracy, mieli przekonanie o swoich umiejętnościach i wysokich kwalifikacjach – w tym celu od lat premiujemy młodzież z naszego regionu programami, takimi jak „Śląskie. Inwestujemy w talenty” czy „Śląskie. Zawodowcy”, i to wsparcie zostanie utrzymane również w nowej perspektywie unijnego finansowania.

Jakie podmioty w praktyce będą mogły skorzystać z tych środków?

Projekty współfinansowane z Funduszy Europejskich realizować będą konkretne grupy docelowe, takie jak: przedsiębiorcy, organizacje pozarządowe, gminy, lokalne grupy działania, podmioty publiczne np. uniwersytety, szkoły czy szpitale – w zależności od tego, jakiego typu działania będą wspierane w ramach naboru, z którego pozyskano środki. Fundusz Sprawiedliwej Transformacji z kolei obejmie swym zasięgiem 7 podregionów górniczych (tj. katowicki, sosnowiecki, bytomski, gliwicki, rybnicki, tyski i bielski).

Natomiast w szerszej perspektywie każdy mieszkaniec województwa będzie korzystał z tych funduszy, czy to jako uczestnik projektu, np. aktywizującego seniorów albo programu poprawiającego jakość nauczania w szkołach, czy jako odbiorca końcowy efektów wdrażania funduszy – korzystając z zakupionych środków komunikacji miejskiej, nowych dróg czy zrewitalizowanych obiektów poprzemysłowych, którym nadano nowe funkcje.

Rozmawiała Aleksandra Smolak

Źródło: gazetawroclawska.pl